Kimyasal Dozaj Prensipleri

Dozaj teknolojisi kimyasalların ya da diğer ürünlerin üretiminde veya diğer ekonomik ya da ekonojik olarak faydalı uygulamaları gerçekleştirmek üzere üretim endüstrilerince kullanılır. 

Dozaj teknolojilerinin en çok kullanıldığı alanlar su arıtma tesisleri, su uygulamaları ve atıksu arıtma tesisleridir. Ayrıca havuzlarda ve soğutma kulelerinde suyun şartlandırılması için kullanılır. 

Proseslerin kalitesini arttırmak ve ekonomik verimliliği sağlamak için daha çok bilgi ve elle yapılan işlemlerde gerçekleşen hatalar nedeniyle çalışanların eğitimi ile ilgili gereklilikler ortaya çıkmış ve dozaj teknolojileri bunu sağlamak için kullanılmaya başlanmıştır. Bu şekilde sistemler optimize edilebilmiş, hatalar en aza indirilebilmiştir. 

Mekanik ya da otomatik olarak kontrol edilen dozaj sistemleri kullanımı ve ek olarak gerekli aksesuarların dozaj sistemleri ile birlikte kullanımı hatalı sonuçları düzeltmiş ve en aza indirmiştir. 

Dozaj Verimliliği Aşağıdaki Etkenlere Bağlıdır

Medyanın Özellikleri

• Katı, Sıvı veya Gaz formunda olması
• Viskozitesi 
• Solusyonlar, Emülsiyonlar, Kolloid ve ya Koalüle maddeler
• Çökme ve Yüzme olasılığı 
• Aşındırıcı özellikler  
• Agresiflik özelliği
• Gaz oluşturma özelliği  
• Akışkanlık 
• Yanıcılık veya patlayıcılık
• Yoğunluk

Dozaj metodları

• Sürekli dozaj 
• Kesikli dozaj 
• Sinyale göre oransal dozaj 
• Otomatik kontrol sistemleri
• Hacimsel dozaj 
• Ağırlıkça dozaj

Katı, Sıvı veya Gaz Formu

Maddeler gaz, sıvı ya da katı formunda bulunabilirler. Maddenin bulunduğu form basınç ve sıcaklık ile ilişkilidir. Örneğin Su, atmosferik basınç altında ya da O^oC altındaki sıcaklıklarda donmuş bir katı formunda, 0 ile 100 ^oC arasında sıvı formunda, 100^oC üzerinde ise gaz formunda bulunur.
Farklı sıcılardan oluşturulan çeşitli kimyasalların kesin bir donma ya da buharlaşma noktası yoktur. Bu durumda her bir bileşen farklı sıcaklıklarda katılaşır ya da buharlaşır.  Buna en iyi örnek ham petrol ile üretilen değişik ürünler olarak gösterilebilir ( fuel oil, petrol vs.) 
Bir sıvının kaynama noktasını bilmek sıvının emiş yüksekliğini de belirler.  
Ayrıca sızıntı durumunda nasıl tahliye edileceğini de bilmemizi sağlar. 

Buradaki soru şudur : madde sıvı halde mi kalacak yoksa sızıntı ile gaz fazına mı geçecek! 

Eğer gaz fazına geçen bir sıvı ile çalışılıyor ise mutlaka (leakproof) sızdırmaz tip pompalar ile çalışmak gerekecektir. 

Uygulama mühendisleri için sıvının; sudan ağır ya da hafif olması, su ile kısmen mi tamamen mi karışacağı, çökme davranışı göstermesi, agresif, aşındırıcı ya da yanıcı oluşur ve viskozitesi önemlidir. 

Çoğu sıvı 100 bar'a kadar sıkıştırılabilir değildir. 

Sıvıların tersine gazlar herhangi bir boş hacime yayılabilirler. Bu nedenle gazların sıcaklık, yoğunluk, basınç değerleri birbirine bağlıdır.  

Proses teknolojisi için vakum altında ya da basınç altında çalışıldığından gazların havadan hafif ya da ağır olması daha belirgindir. 

Viskozite 

Sıvılar ve gazlar akıcıdırlar. Bu özellikleri viskoziteleri ile belirlenir. Yüksek viskozitesi olanlar az akışkan, düşük viskoziteli olanlar çok akışkandır.  
Gazlar söz konusu olduğunda viskozite düşük öneme sahiptir. Burada önemli olan ölçüm camlarının ( rotametreler, debimetreler) kalibrasyonudur.

Akışkanların viskozitelerine göre hareketleri için videoları izleyiniz:

1mPas
100mPas
1.000mPas
10.000mPas
100.000mPas